ซี่ล้อนี่ต้องตึงขนาดไหนถึงดี ถ้าไม่มีเครื่องวัดจะเทสต์ยังไง

[น้องหนึ่ง]

ถึงแรงตึงลวดจะสำคัญ แต่ก็ไม่ใช่เรื่องหลักที่ต้องสนใจมาก ที่สำคัญคือให้อยู่ในค่าที่ยอมรับได้ ทั้งตัวลวดเอง ดุม และขอบล้อ บางครั้งขึ้นลวดตึงเป๊ะตามเสป็คลวด โดยไม่สนใจส่วนประกอบอื่น ก็เกิดความเสียหายได้เหมือนกัน

เป็นเรื่องจริง ที่ล้อลวดตึงๆ จะแข็ง ส่งแรงไปยังพื้นได้ดี ขี่เร็ว ขึ้นเขาง่าย แต่ไม่ใช่ว่าลวดยิ่งตึงยิ่งดี เพราะในการขี่บางประเภท เช่นเสือภูเขา หรือรถเทรลที่ใต่ข้ามสิ่งกีดขวาง หลายค่ายก็ขึ้นลวดมาหย่อนจนเกือบค่าต่ำสุด เพื่อให้ล้อมีความนุ่มนวล ซับแรงกระแทกไปส่วนนึงด้วย

แล้วก็ตามป๋าลูว่าครับ ความเสียหายหนักๆ มักมาจากการตั้งลวดตึงเกินไป

[น้องหนึ่ง]

เมื่อก่อนเคยจำว่า เหล็กยอมงอไม่ยอมหัก อลูยอมหักไม่ยอมงอ เพิ่งรู้จากพี่ zzzz ว่าคาร์บอนนี่แข็งกว่าอีกสิบเท่า ไม่งอไม่หัก

มิน่า ลวดคาร์บอนถึงต้องใช้หัวซี่ลวดแบบอลังการ มีตัวช่วยปรับมุมไม่ให้ลวดโค้งงอ เพราะความแข็งของมันนี่เอง

[zzzz]

ขออภัย
มิได้อ่านคำถามให้ละเอียด...อุอุ

ความตึงของซี่ (spock tension)
เท่าไหร่ถึงจะดี?

ซี่ลวดเมื่อขึ้นกับขอบล้อ แล้ว เอามาดึงจน"พัง" ค่านี้เรียก Max Tension ของระบบ
โดยมันจะพังได้ 3 ลักษณะ
1.ซี่ขาด (ซึ่งมักจะขาดตรงเกลียว)
2.ขอบล้อแตก
3.ปีกดุมล้อฉีก
แล้วในการใช้งานจริง มันจะถูกดึงรุนแรงถึงขั้นนั้นแลยหรือ
เขาออกแบบมาแล้วนี่นา...?
โดยทั่วไป case 1 มักเกิดก่อน เพราะซี่มักจะอ่อนแอที่สุด
ในอดีต case 2 ก็พบเห็นได้บ่อยกับขอบอลูเจาะ จึงมีขอบอลูตาไก่เกิดขึ้นตามมา หลังๆอลูเกรตดีขึ้น เลยนานๆเจอที...

แล้วจะขึ้นล้อตึงแค่ไหนดี?
ขออธิบาย tension ของล้อแบบเข้าใจง่ายๆก่อน
tension แบ่งได้สามส่วนครับ
1.Preload คือค่าความตึงที่ถามถึง
2.Load คือ ภาระจากการใช้งาน เช่น ความตึงที่เกิดจาก นน ตัวผู้ปั่น การดึงตัวของดุมขณะเร่ง หรือ เบรก และ เลี้ยว รวมถึงแรงจากการกระแทก หรือตกหลุม
3.safty Load คือ ค่าความปลอดภัยที่คงเหลือก่อนจะพัง
ค่าสามตัวบนนี้ คือค่าที่เกิดบนล้อ
โดยมีสมการง่ายๆคือ
Max tension = Preload. + Load. + Safty.

max tension คือ คุณสมบัตของ ซี่ และ ขอบ และ ดุม ชุดนั้นๆ ครับ
-ถ้าขึ้น preload ไว้ตึงเกิน load ก็เป็นปรกติ แต่ safty load ลด เพราะ preload ยืมเอาค่า tension ไปใช้ซะแล้ว โอกาศพังก็สูง...
-ถ้าผู้ปั่น นน เยอะ,ปั่นหนัก,กระแทกกระทั้นบ่อย (Load เยอะ) ถึง preload จะพอดี safty load ก็ ลด โอกาศพังก็สูง...
-กลับกัน preload ไว้น้อย ตัวล้อรักษาความกลมไม่ได้ ส่งแรงทีซี่หย่อน ตัวมันกลับไปเพิ่ม Load ให้ซี่ที่เหลือ safty load ก็ ลด โอกาศพังก็สูงอีก...
-ขอบล้อเบี้ยว บางซี่ดึง preload ไว้ตึงเปะ บางซี่หย่อน พอเจอ load ก็ไม่แปลกที่ ซี่เดิมๆ จะ ขาด ซ้ำแล้วซ้ำอีก...อย่างที่ อ.เสือ Spectrum กล่าวไว้ครับ...

ปัจจุบัน ค่า max tension ของระบบ มันสูงกว่าเดิมเยอะมากแล้วครับ
ถ้าไม่ได้จะซีเรียสอะไร ใช้ออกกำลังกาย
ก็ขึ้นซี่ด้วยค่า ตามคู่มือ ของล้อนั้นๆ และ ก็ไม่จำเป็นต้องเท่ากันทุกซี่หรอก
เอาเฉลี่ยๆไว้ไม่มีโดด อย่างที่ป๋าบอกนั้น ถูกต้องเลยคับ
เน้น กลม เข้าไว้สบายใจได้จ้า

ด้านบนคือค่าความตึงแบบกว้างๆ
ส่วนค่าที่ละเอียดขึ้นมาอีกสำหรับการแข่งขัน
มันมีอีกหลายเรื่องที่ความตึง(preload)ส่งผลโดยตรงครับ เช่น
-ความสามารถในการรับแรงด้านข้าง axle load (เวลาเทโค้ง หรือ ยืนโยก)
-ความสามารถในการรับแรงแนวรัสมี radil load (ความสามารถในการรักษาความกลม ขณะเบรก เร่ง หรือ ขรุขระ)
-ความสามารถในการส่งแรง torsion (อันนี้ ลักษณะการขึ้นซี่ จะมีผลมากกว่าความตึง)

ความ พอดีกับตัวผู้ใช้ จึงเป็นสิ่งที่จำเป็นต้องหาครับ
พอดีเขา แต่ ไม่พอดีเรา...
ถึงได้เกิด custom wheel builder shop ขึ้นไงจ๊ะ...อิอิ

[zzzz]

หนึ่งจ๋า

เหล็ก ยอมงอ ไม่ยอมหัก
อลูเกรดเลขต่ำ series2xxx ยอมงอ ไม่ยอมหัก
อลูเกรดเลขสูง series5/6/7xxx ยอมหัก ไม่ยอมงอ

แต่ carbon ไม่ยอมหัก ไม่ยอมงอ
กรูจะ แตกอย่างเดียว...5555555

[lucifer]

ซี่ลวดเมื่อขึ้นกับขอบล้อ แล้ว เอามาดึงจน"พัง" ค่านี้เรียก Max Tension ของระบบ
โดยมันจะพังได้ 3 ลักษณะ
1.ซี่ขาด (ซึ่งมักจะขาดตรงเกลียว)
2.ขอบล้อแตก
3.ปีกดุมล้อฉีก
แล้วในการใช้งานจริง มันจะถูกดึงรุนแรงถึงขั้นนั้นแลยหรือ
เขาออกแบบมาแล้วนี่นา...?
โดยทั่วไป case 1 มักเกิดก่อน เพราะซี่มักจะอ่อนแอที่สุด
ในอดีต case 2 ก็พบเห็นได้บ่อยกับขอบอลูเจาะ จึงมีขอบอลูตาไก่เกิดขึ้นตามมา หลังๆอลูเกรตดีขึ้น เลยนานๆเจอที...

สัก 15 ปีมาแล้วมั๊ง ยุคที่เสือหมอบยังเป็นอะไรที่คนไทยยังไม่นิยมกันเหมือนปัจจุบัน ( แพง หายาก อะไหล่มีน้อย คนไม่ค่อยนำเข้า ) ผมก็เล่นแต่ MTB แล้วก็สนใจสเปคของดุมล้อมากๆ เพราะรู้ว่า วิธีการลดน้ำหนักที่ใช้เงินน้อยที่สุด แต่เห็นผลมากสุด ( efficiency : cost ratio สูงสุด ) ก็คือ การเล่นกับชุดล้อและยาง

ดุมดีๆทุกยี่ห้อในยุคนั้น เขียนไว้ตัวเป้งๆว่า Not for radial lacing คือ ห้ามขึ้นซี่ตรง ไม่ว่าจะเป็น Shimano , Christ King และ DT240 แล้วผมก็เลือกใช้ DT240 ข้างหลังขึ้นไขว้ x2 ( บ้านเราเรียกขัด 3 ) ด้านหน้ารั้นห้าวเป้ง ขึ้นซี่ตรง ถือดีว่านน.ตัว 58-59 กก. ล้อหน้าก็มีsuspension ยังไงๆสบายมาก ครับ มันก็สบายจริงๆนะ ใช้มาได้ 2-3 ปีทีเดียวแหละ แล้ววันหนึ่งความซวยก็มาเยือน หลังจากใส่เข้ากับ Trek Fuel 100 full susp ไปปั่นขึ้นถ้ำพระธาตุ ( เส้นไปน้ำตกห้วยแม่ขมิ้น ) สมัยนั้นทางยังเป็นลูกรังอยู่เลยครับ ไม่รู้ขึ้นกันไปได้ยังไง ขึ้นแบบนุ่มๆไม่ได้ลำบากลำบนเลย 10 กม. ผ่านไปสุดถ้ำพระธาตุ กำลังจะเริ่มไหลลงไปน้ำตกห้วยแม่ขมิ้น พอเริ่มไหลลงเท่านั้นแหละ ก็ได้ยินเสียง แคร๊งๆๆๆๆๆๆ มาจากข้างหน้า

จุดจบของการขึ้นซี่ตรงก็มาถึง เพราะปีกดุมฉีกแตก ลวด 4-5 ซี่ก็กระชากปีกดุมระเบิดออกมา ยังดีนะว่าเพิ่งจะเริ่มไหลลง เพราะถ้าลงไปเร็วๆตามประสาพวกห้าวเป้งชอบ DH แล้ว สงสัยวันนั้น Antacil น่าจะแจกตังค์ ทางลูกรังแบบนั้น

สรุปว่า เจ้าดุม DT240 ในยุคนั้น แทบจะทุกคนที่ขึ้นล้อหน้าแบบซี่ตรง สุดท้ายปีกดุมระเบิดกันหมด แล้วมันก็ไม่ได้พังกันในเดือน 2เดือนแรก แต่มันสะสมความล้าตัวไว้เป็นปี รอวันฉันรักเธอ เท่านั้นแหละ ก็โพล๊ะ เพร้งๆๆๆๆๆๆๆๆ


เรื่องล้าตัวของวัสดุก็เป็นประเด็นที่บางครั้งเราอาจจะไม่สามารถจับต้องมันได้ในช่วงเวลาแรกๆ ต้องผ่านเวลาเพาะบ่มกันจนสุกงอมก่อน ที่สำคัญคือ ไม่มีการแจ้งเตือนล่วงหน้าซะด้วยสิ

[เสือ Spectrum]

เรื่องสอบเทียบเครื่องมือก็เป็นอีกเรื่อง ที่ไหนรับทำบอกด้วย ทุกวันนี้ใช้วิธีซื้อเครื่องมือใหม่เรื่อยๆ อันเก่าขายมั่งแจกมั่ง โดยหวังว่าอันใหม่น่าจะแม่นยำมาจากโรงงาน

ล่าสุดลองซื้อยี่ห้อไม่ดัง มาวัดเทียบกับยี่ห้อดัง ปรากฏว่าใกล้เคียงกันระดับนึง แต่ก็ไม่ตรงกันซะทีเดียว เลยเป็นเรื่องขึ้นมา ว่าจะเชื่ออันไหนดี

ทำเองเลยครับ น้องหนึ่ง

ว่าแต่ว่าอันสีส้มซื้อที่ใหนครับ

[น้องหนึ่ง]

นอกจากขอบคุณอาจารย์ทั้งหลายที่ช่วยตอบแล้ว ยังต้องขอบคุณพี่ Gok See ด้วยที่ช่วยถาม กระทู้นี้เปิดกะลาครอบหัวน้องหนึ่งออกไปอีกใบครับ

ดูหนังพี่เสือ Spectrum แล้วอ๋อเลย เออนะวัดแรงตึงลวด มันก็คือแรงตึงลวดตรงๆ นั่นล่ะ มัวคิดหาเครื่องมืออะไรให้ซับซ้อน
ขอบคุณครับ ไว้เดี๋ยวหาเวลาลองทำดู

อันสีส้มซื้อจากอีเบย์ มีหลายยี่ห้อหลายแบบให้เลือกซื้อ ของเจ้านี้ทำหน้าตาเหมือนยี่ห้อที่ขายหลักหมื่นบาท เลยเอามาลองครับ

[เสือ Spectrum]

อันสีส้มซื้อจากอีเบย์ มีหลายยี่ห้อหลายแบบให้เลือกซื้อ ของเจ้านี้ทำหน้าตาเหมือนยี่ห้อที่ขายหลักหมื่นบาท เลยเอามาลองครับ

ถึงว่าหน้าตามันดูมีราศีดีจัง

ที่สำคัญน่าจะวัดล้อเล็กๆ พวกล้อ 14 - 16 นิ้วได้อีกต่างหากครับ

[เสือ Spectrum]

ดูหนังพี่เสือ Spectrum แล้วอ๋อเลย เออนะวัดแรงตึงลวด มันก็คือแรงตึงลวดตรงๆ นั่นล่ะ มัวคิดหาเครื่องมืออะไรให้ซับซ้อน
ขอบคุณครับ ไว้เดี๋ยวหาเวลาลองทำดู

ผมเห็นตอนแรกยังขำตัวเองเลยครับ ฝรั่งเขาทำอะไรดูเหมือนเล่นๆ แต่มันเป็นไปได้จริงๆ

จริงๆ แล้วเราสามารถแปลงรูปแบบอี่นได้อีกเยอะครับเช่นใช้สลิงขึงกับซี่ลวด + Temsion Meter ตัวอื่นเร่งความตึงให้ได้ตามต้องการแล้ววัดเอาก็ได้อีกเช่นกันครับ หรือไม่ก็ผูกระบบเข้ากับเครื่องชั่งน้ำหนักที่เที่ยงตรงหน่อย

แต่ผมว่าวิธีนี้เรียบง่ายที่สุดแล้วครับ แค่ชั่งน้ำหนักถัง + น้ำหนักโซ่ + น้ำหนักเหล็กในถังให้ได้ตามต้องการจากนั้นก็วัดแรงตึงที่ซี่ลวดเอาถ้าไม่ตรงก็ปรับอุปกรณ์เท่านั้นเองครับ

[เสือ Spectrum]

อีก 1 วิธี Calibrate

ง่าย + ไฮเทค และ ปรับ/เช็คได้หลายค่า แต่เปลืองเงินหน่อยครับ

[Gok See]

ที่ตั้งกระทู้เพราะจะทำตัววัดความดึงซี่ ของที่มีขายราคาแพงและยังวัดได้ไม่ละเอียดเท่าไหร่ อยากทำเอง คิดแค่ว่าวัดให้ได้ความตึงเท่ากันทุกซี่ แต่ตอนนี้ได้ไอเดียหาค่ามาตราฐานให้เครื่องมือแล้ว สบายเลย

[เสือ Spectrum]

ที่ตั้งกระทู้เพราะจะทำตัววัดความดึงซี่ ของที่มีขายราคาแพงและยังวัดได้ไม่ละเอียดเท่าไหร่ อยากทำเอง คิดแค่ว่าวัดให้ได้ความตึงเท่ากันทุกซี่ แต่ตอนนี้ได้ไอเดียหาค่ามาตราฐานให้เครื่องมือแล้ว สบายเลย

[เสือ Spectrum]

ของแถมครับ เพราะคิดว่าอยู่ในเรื่องเดียวกัน

ถ้าพูดถึงเครื่องมือแนว DIY ผมชอบอันนี้มากกว่าเพื่อนครับ



http://www.wheelfanatyk.com/blog/master ... l-dishing/

[คำหล่า]

ขอบคุณครับ

[Bkkbikelove]